 Çımı yarə məxovnən
... Ha azizə handəkəson, hiç Xıdovandi bəndə yarə əçəy dılədə nıbu. Çımınən dılədə çə soxə yarədə qıləy heste. Bəçımı xoto qınyə qıləy şe, qıləy ko beyədə ım yarəm xəvyedə. Içmi dojən bə dıliy rəsdə, yarən dılədəy oxo. Ay bəşmə ğıbon, ım yarəmən hiç tu başte zındəni. Hejo ğəysəğ nıvardə əy xovnedən. Jıqo bızın kəxəlizə cəmati bə yəndi qəv tuye kardə. İ rujədə ım yarəjon se kərə xovniy. Həni dılpıxə bəm, mandəme azən...
Çəmə çı haftə rujon qıləyədə boşdə koy səbəro kardero şəhərədə nəvedəbim. Avtobusbim çaşkardə, bənem çımı diyaroə alvodonədə qıləy oməy beşe. Əvən bə kobe şedə. Pexəvi çaşım bəçəy dastədə qətə tumə qıniy. Bənem vay nənə, "Tolışon sədo” rujnomə iminnə səhifəj pepiştə bə xurəkə bənkə, (boşdə çoştəy bardə) çı xurəki ruənə ləkə qınyə bə nıvışdəyon, bə şikilon. Bımədə dılım dəmande larze. De çımı nanqırə bınon qızqızəyn. Bımiyən rujnomə ha haftədə az ışdənim doydə. Fikım kay ki, ım məlun yəğın ım rujnomə handəni, handəjbəy ımi bə ruəninə bənkə peənəpışti. Işdənən çəy kom vırə, ko səhifə? Qədə-qədə parsəym. "Zə hovəzo, rujnomə hande, əçəy fılonə vırədə şımə diyku nıvıştəbəbe, də nıvıştəyon tınən rozij?”.
Ha, hovəzo dəmande zıvon çadoy, mız-mız kay, de ityoti dastədə bə sıpyə pirıvolə tuməj ışdə kutiku qəte. Az bəvədə çı yenqədə bəbum əy Xıdoy bənə. Hovəzo çımı rang-ruə dəğişbeş vinde, ışdənış bə avtobusış şıdoy. Hiç ladəynəku ə maşini çaş nıkarde-nıkarde. Çımı leputon sə larze-larze co şebin votdə. "Çımı molon bardəniş-bardəniş, co çoj kardə”...
Bəşdə qıləy tanişi rost oməyn. Kef-əfoli bə peştə ım odəmi ğıy bə yəxə noy, tı bəpe çimi i iskan çay peşomi, çəğıno bışi.
Azən demi çı əskərəti soronku hejo çokə mijim oqətəbe. Əçəy sıxanım saru enığande, beşemon bəçəy mərənqo. Im odəmən dəllolətiy kardə, kə, so, vırə, maşın fılon səy, dəyişkarde yano çokə səriştəj heste. Sıxani kırti, oməymon bo çay peşome. Çığın-çəğin xəyli sıxanmon kay. Çımı fik əçəy tojə peqətə ofisisə be. Əyən ımıj qəte, jıqobızın ğəstoj xəbəş səy: "Şımə rujnomə ofisi ko çıçbe, pəydonkay”? Ha... bımədə çımı dili i zikkəj jəy. Zınəme çı soxə yarəkuye... De təri-təri-səzıvonım kay, çəğıne beşem. Işdən bəşdə toxtətim doy, votme: "çokbe RTMM ofisij xəbə nıstəy, bəy çiç əvotim, de kom dimi...”.
Çoko şanqo bedə, de düst-tanışi qırdə bedəmon bə çayxonə. Imşanqoən nışdəbimon çayçiədə çay peşome-peşome çı dınyo qəpi, rujğari sə-sıxani kardəbimon. Bəməsə yolən iyo hestbe, rukən. Sıxan qarde oməy beşe "Palmalı” Mübarizisə. İ kəs votşe, "Xıdo bəy fırsənd bıdə, bəşdə xəlxi vəc omedə”. Co kəs votşe: "Işdə milləti har tənəvəzədə mandə”, ə kəsən votşe ki, "Bı nezoni çi bə zori Türkiyə "kanal D”ej hıryəje, zərofət ni”. Bı sıxanon bə odəmonsən az vebim şo bedə. (çə Mübarizi bəmi diyərobə-diyəro alvodətij rəsedə) Çəmə paliyo nışdəkəsonədə, ha tərəfo yolmon hisob kardə, sininə merdonədə qıləy xəyləkij quşdoy, oxeyədə dı-se kəlməj vote; "Mübariz nışu bə yolə Türkiyədə kanal "D” nıstənoye, bo Lankonədə kanal "T” okə, lap çoke bəbə” İm sıxanon mınjon peqəte, ham piyəy bəşdə nıqətom bənem ne. Bəşdə dılvandim doy; bə çiçi lozime kanal T, Lankonədə CTV-hesteyəni, bədə-bədiədə "C” bəbe "T” kay, bəqəm ım ve çətine ki?
Nə isə, əşdim çəğıno, (rom diyəro be qorış rə əşdim) nez bem bə çayçi ışdə nışdə mizi ğarzım doy, beşem. Bəs çı "milləti ğarzi ki bədo”?
Hejo bı parsi cəvobi nəve-nəve rəsəym bə kə. Isət şımə botən, çımı dıl nıdəjo, çiki dıl bıdəjo?
De purəsəy, de yarəynə dıli piyəme bıhıtom. Sədəm çan cürə fikron bə yəndı peşıştiyən, səpebəyən Atabala mamu əsəfıtonə nıvştəy handə bə peştə çımı han-hıt vitə. Isətən hejo tarsedəbim birdəm çəy vində hanədə azəm bəvindem. Ə "yolə” odəmon "ə rəhmətikə merd” (dübü-dübü) bəçımı han xıdoməkardon dəşen, az bəpe ışdə yonqo ısətnico vabə ğıbilə oğandom.
Mıku nə Atabala mamu dıle hest, duruş biyə, nən çı Rafiqə boli ciqə hest, dəvon sıxan bə sıxan bom. Əve qıləy bitovə piyozım ğıçəjə kay, qılən çəy tono kılə kort (çaxo), nome ısdə bolışnə jiyo, bıdə hiç hanı nivindom, cok ya puç.
Maşdə əşdeyədə ha şıniyəym ki şanqom hanədə çıçim vində, bə yodım nıznəy vay. Əslodə jıqobe: "Çiç hıtim ki, çiçən hanədə bıvindom”...
İlyasi Habil,
Liki r-n Anzoli di,
"Tolışon Sədo” rüjnomə, N: 02 (14), 14 yanvar 2012
|
