Az əğıl beədə çəmə diədə qıləy zoə hestbe, bəy hejo "daveə çülə” əvotin. In kəxəlizi zoə çüne əşi, qləy dave eyağandi, ve vaxtiyən ıştəni ədəy "zımbıne”, əmmo ıştə zıvoni dinc, həşiş oənəqəti. sıxanım boəyro ni, ısət çımı umrədə dıminci (dıminnə red.) qıləy daveə çülə pəydo bə: ım çəmə moə zıvonədə beşə ın rüjnoməye.
Hal-ğəziyyə jiqoye ki, az ın qəzeti bəştə kə barde zındənim. Bə qornə ne ki, çəmə kədə çımı sıxan pıyedəni, ne, şık bə Xıdo, aradə mıniən məsedən, hələlik tikəy hurmətım mandə, əmmo ın rüjnomə dı-se manqən beşü, çımı ə mandə hürmətən çı dasto bəşe.
Az kəxəlizi zoə çiç bıkəm, zındənim, konco qıləy hədərə ko bedə, omedə bəçımı sə. Çı Xıdoku bə nyon ni, şıməku boçi nyonkəm, oşko bəvotem: Az ha haftə şəşminci (şəşminnə red.) rüji çoknə çəş kardedəm, qıləy az zınedəm, qıləyən Xıdo. Əmmo boy ki, ın rüjnomə bə kə bardənim, nıştedəm qıləy sakitə vırədə, ın rüjnomə çı sə desə oxo handedəm, ıştənən bə i nəfəsə!
Isət boyki çəmə kədə bə zənən xeyləğj bəmı hələ bə "axmaxa” qətə-qəti vaxtonədə asbardaşbe ki, i kərən tıku Tolışə qəzet nıvindom. Azən "bə çeşm” votəmbe, şık bə Xıdo ki, qəzetən beşdənıbe, əmənən ıştə kədə rohətbimon, aradə çı jeniku nyonbəkıle kanə qəzeton oəkəym, boştəro ahandim. Dessə bə vaxti ki, bəmı votşone, Xıdo çə votəkəsi kə xo nıkə, "kioskədə Tolışə qəzet peydo bə!”, çə rüji çımı nə şəvm heste, nə rüj. Düze, kədə hiçki zındənıbe ki, jıqo qıləy rüjnomə beşedə, azən bənə dızdə odəmi ın rüjnomə vardəbim bə kə, noydəbim ıştə arxivədə, Xıdo bə şəytoni nəhlot bıkə, çəmə qıləy dyovuj heste, "vəyo” ko kardedə, əv oməbe bəçəmə kə, çı tono, çə tono qəpmon jəv, ibirdəmədə oqarde votşe ki, "ay Atabala, sən də təzə çıxan Talış qəzetini alırsan?”, nıznəme "ha” bıvotom, ya "ne” bıvotom, ıştənım noy bə əvoməti, xəbəm səy: "nə qəzet?”, dyovuj oqərdo çiç bıvoto çoke? Hiç bəşmə şəkən əvoni, oqarde, ıştənən ğəstonədə de zilə sədo votşe ki, "ay Atabala, bu qəzetin də axırı o qəzet kimi olacaq, başıvı sal aşağı, işinlə məşğul ol.” Çımı həmro ve sağ bıbu, odəmə balaye, çı "ğonəği” tono bəmış hiççi nıvotşe, çoknə ki, "ğonəğ” şe, çımı çənnə abrum hestbe, həmməş pepuştşe bəmı. Çəmə nəsl-tobyədə çənnə mardə hestbe, həmməş bə "yod” dənoşe, azən tikəy "kişiləşmiş” bem, çəy mardon bə "yod” dənome, ısət nə jen mıni damə kardedə, nəən az jeni. Mandəm ovi-otəşi arədə, nə jeni şodoy zınedəm, nəən rüjnomə. Isət çımı sədə dıqlə fik heste, qıləy əve ki, "jen rost votedə, az bı piyə vaxtədə boçi bə hüşkə eqınyəm ki? Çə rüjnoməku bomıro çiç heste?
Bənə Novruzəli müəllimi vaxti, Xıdo bəy rəhmət bıkə, qətə-qət eqıni, mıniən obəkırnen jıqo-jəqo, çiçim qırdam ka, həmmə çımı dasto bəsten, hələm dı-se qlə zyodə qəpən bəjen”, ə iqlə fik əve ki, "boçi xo kioskonədə bə rüjnomə nıstənəmon? Boçi de rüjnomə dastbədast nıdəmon, ıştə zıvoni, ıştə tarixi, ıştə mədəniyyəti bə myon nınəmon? Boçi navomə, gələcəkə nəsl ın rüjnomə de fəxri çəmə arxivo nahando? Boçi bəpe əmə bıtarsəmon? İqlə cone, rə-di çəmə vıniku rufi formədə bebəşe, bəndıne təlyə loş, əmmo ın zıvon ni bəmarde, ın zıvoni nığo doə zoon hesten, mardə nin, ıştəni bı zıvoni ğıbon doy hozın, əmənən çəvon tono bıbəmon hiç bəbe?” Isət mandəm ın dıqlə fiki myonədə, nə jeniku davarde zınedəm, nə ıştə moə zıvoniku, düze, jenən Tolışə kinəye, əmmo çəmə əğlon boçisə çı moə "tırk” bən, qətiyyən Tolışi ğıyyəti kəşdənin, sıxan bə sıxani rəsyədə ıştə moə tərəfi qətedən ki, "çı Tolış-Tolış kardedəş, konco heste ıştı Tolışi nom?”, ....məvot çı mətləbo diyəro bedəbim, ha, əzizə bıyon, şımənədə ki çımı rüjədəbu, dəğiğ zınedəm ki, çımı rüjədə bə Tolışə merdon ven, əv dəqiq bəne az çiçon kəşedəm, ısət əy votem pidə ki, ın kəxonıbə sərredaktor qıləy "daveə çüləş” soxtəşe, dezzü dənoydə bəçəmə kəon, ısət merdiş boy ın "daveə çülə”ku ıştə coni bıroxon, hələm dyəkəm çoknə roxnedəş.
De jeni, de əğılon dave qəte-qəte çı hürmətiyən eqındəmon, əv bə i tərəf, ıştə moə zıvonədə beşə rüjnomə tarsiku bə kəən barde zındənimon. Isət pidəme ıştə dasti bə osmon rostkəm, bıvotom: "Xıdo, tı mıni boçi Tolış ofəyəş xo?”...
Atabala Babayev, Boku, Tolışon Sədo, №11, 24.12.2011
|
