Голос Талыша


Известные события, произошедшие с моей семьей за последние годы, всколыхнули нашу жизнь до основания.

Axtarış

Tolışi xəbon

Xıdo rəhmətkə Əli Rzayevi... 
Fərzəndon 
Bastari musibət (aktual hukayət) 
Bə çəmə alimə zoon afərin bıbu 
Aydın müəllimi de şair Xilqəti musahibə 
Çı mardə odəmi nomi bə jurnali redaksiyə heyət çokonə dənəmon? 
Tolışi mətbuat tarixədə tojə cən - "Aləm" jurnal çapo beşə 
Xatirə ruşnədə dili söhbət (6) 
Xatirə ruşnədə dili söhbət (5) 
Xatirə ruşnədə dili söhbət (4) 
Xatirə ruşnədə dili söhbət (3) 
"KUL" sıxani mənon 
Xatirə ruşnədə dıli sohbət (2) 
Xatirə ruşnədə dıli sohbət 
“Honi çəşmə"ro vəsə 
ÇE? ÇI? 
Əv kiye? 
Şahmirzə Tolışəxun - 60 
Tolışi talantə şair Şamirzə TOLIŞƏXUN (10.07.1955 - 18.11.2014) 
Tolışi talantə şair Şamirzə TOLIŞƏXUN (10.07.1955 - 18.11.2014) 
Baləddin VEŞO şeronədə pencli janr 
De şair Baləddin VEŞO müsahibə 

Top

Talış xalqı Azərbaycanda yarımkölə şəraitində yaşayır
Новрузали Мамедов
Марьям МАММАДОВА. Трагедия одной семьи. 2013
ГИЛАЛ МАМЕДОВ на свабоде!
Talış dilinin hazırkı durumu ilə bağlı Azərbaycan Talışların İctimai Şurasının MÖVQE SƏNƏDİ

Statistika

Tolışi xəbon

Главная » 2016 » Февраль » 29 » “Honi çəşmə"ro vəsə
17:54
“Honi çəşmə"ro vəsə

Çanə sori niyyət, çanə manqi zəhmət bəsə ome, tolışi şairon əğılə şeironədə ibarətbə qıləy məcmuə bə məydon noəbe, çəy nom “Honi çəşmə”. Niyyət ımbe ki, Tolışə məholi ibtidai məktəbonədə tolışə dərson tədrisi hoson kardeyro, sınıfo- məktəbo bəkəno bıə koon, tədbiron koməq kardeyro ın kitob qıləy vasitə bıbu. Həmçinin şıneymone ki, ın vəsait bo tolışi zıvoni omuton, ijən omutəkəson ən çokə ərməğon bıbu. Kitobi tərtib bıkəon çı sətron muəllif ijən şair Vuqar Həmati Mirzəzodəy.

Kitobi nom boçi “HONİ”, ya “ÇƏŞMƏ” ne, “HONİ ÇƏŞMƏ” noəbe? Har dıqlə sıxan mənədə bəyəndı nezin, əmmo co-coədə umumi peqəteədə - dıqləyən veymənəniə sıxanin, məxsusən çəşmə. Konkret, real mənə ifodə kardeyro məhz “HONİ ÇƏŞMƏ” məsləhət zınəmone. Yəni həşi çəşmə, ovə çəşmə… votedən, ımən bıbu honi çəşmə. Yəni tolışi ədəbiyot, tolışi poeziyə qıləy honiye, ın kitobən çəy i çəşmə.Yəni tolışə əğılə şeiron veyin, əmə çə şeiron vıjniyəon daxıl kardəmone bı kitob.

Kitob hozı bey bəçəton vindımone ki, həcmədə vey dıjde. Xəyli ixtisor kardımone. Əlbəttə, kali şairon bı səbəbo bə kitob daxıl karde nıznəmone, əməni bıbaxşın.

Bəs kitobi redaktor ki bıbu? Da sorisə veye ki, de kitob tərtibkardey, nəşr kardey bə əlyəkimon. Təcrubədə vindəme ki, kitobon ya beredaktor çap bedən, yaən ikəsi nom redaktor nıvıştə bedə kitobi titulə səyfədə, əmmo əslədə həminə kitob redaktə bedəni, hejo de muəllifi redaktə bə çap şedə. Mıxləs, ısətnəni devrədə redaktorəti dəbədə ni.

Əncəx çımı de Vuqari məsləhətımon jıqo be ki, Ostoro, Lankon. Lik, Masalliku hay ikəs çəmə “Honi çəşmə” kitobi ya qiyabi (de interneti), yaən əyani (rubəru) nəzəku dəvoni. Vaxt qin nıbo, zəhmət vey nıbo votəynə, şivə fərqon, orfoepik-orfoqrafik fərqon bıə çanə sıxanon siyahi (cədvəl formədə) hozı kardımone - vığandımone bo Rza Musayevi, Mehman Qaraxani, Nəriman Tolışi… Cəvobon oməyn, fikrımon əsasən səpeyəndı eqıne. Həmə qırd kardımone materialon şimon bə Şağlase, Rza Musayevi kədə i ruj nıştimon, sərbəsər şeiron handımone, şairon şeiron, sərlovhon, dəbaston dəvoştımone, leksikə-qrammatikə, şivə fərqon bə i məxrəc vardımone, ha jıqo redaktə koon bəsə jəmone…

Boçi ın ruşinfikon bo redaktorəti səçınımone, bə ivrə cəm kardımone, məhz co kəson ne? Bəro ki, hay seqlənin filoloqin, şairin, muəllimin, Azərboyconədə nominə sənətkonin. Be bəzıne ki, çımonədə ki isə bə zıvondorozə ZIVONDORON oşino nin, kam ya vey fayədə ımoni zınedənin, zəhmət bıkəşon, bə 60 sinni rəsə ın məşhurə şairon şəxsiyyəti, ədəbi fəaliyyəti, ofəyəvonəti həxədə nıvıştəyon, mətbuatədə, internetədə dərc bıəyon bahandin, məlumat bıstənin, bəmə tanə nıjənın ki, quya bə kom maraği hisob ın odəmon “dəfırsınedəmon bə tolışi filoloqiya”... Çıki de ki arəş ni, ki çıki xoş omedəni, ımi bə umumi xəlqi koon dəxlış ni. Harki ıştə fayədə, ıştə vəzmədə bə xəlqi xıdmət kardedəbu, çəy ğıyməti doy lozime, hiçki zəhməti bə bod doy fikədə nimon.

ZIVONDORON irod qətedən ki, quya Mehman, Rza, az ijən co şairon tırki filoloqiya oroxniyəmone, hətta Mehman tırki filoloqiyə fəlsəfə doktore, quya çı filoloqonku bə tolışi zıvoni nicot ni.(?) Əmə ıştə şeironədə, nıvıştəyonədə, qəpədə quya tırki sıxanon “dəfırsınedəmon bə tolışi zıvon”(?) Quya əmə sıbut kardedəmon ki, tolışi zıvon bə tırki zıvoni duməye (?) Tirki ədəbi dəsturon tətbiq kardedəmon bə tolışi zıvoni. (?) Quya Fəxrəddini, Zabili bəmə taxsiş ni (?)

Oşko vində bedə ki, jıqo fikfami xıvandon kamə ağılin, dınyozınəşon tanqə-tuluşe.

Sərəsedənin ki, filoloqi kom zıvonədə dərs qətey bəçəy filoloqəti xələl vardedəni, ixtisos soybon har zıvonədə ıştə zınəy oko doy bəzınen, çəvon filoloqəti bə kam-bə ziyod əbıni. Konkret peqəteədə, çəmə “Honi çəşmə” kitobədə 54 tolışə şairi vıjniə şeiron cəm bıən. Çımon şeironədə ərəb-fars səvonə sıxanon hestin ki, həmən tırki zıvonədə oko doə bedən. İyo redaktoron, ya tərtibbıkəyon qınokor qətey çanədə rost bəbe? In “tırkə sıxanon əmə dəfırsınəni ki, bə şairon şeiron?” İnsofən, tolışə şairon ıştə şeironədə “tırkə sıxanon” ne, fars-ərəb səvonə sıxanon oko doydən ki, ımonən ovəştə zıvonədə milli bən, çı zıvoni xosyəton peqətəşone bəştə. Məsələn: şair, şeir, tərtib, uzv, kitob, ibtidai, sinif, dərs, məktəb, məqsəd, vətən, xəlq...

ZIVONDORON jıqo şınedən ki, ın sıxanon ki, tırki zıvonədə oko doə bedə, ımoni eynən ne, de tolışi tələffuzi bınıvıştəmon. Məsələn: şeir-şeer/şer, zanbul-zambul, kolxoz-kəlxoz, Azərbaycan-Ozobicon, nağıl-nəğıl, ağıl-əğıl, ğeyrət- ğıryət, Qarabağ- Xərəboğ/Ğərəboğ, Natəvan- Nətovon...

Əmmo əmə əy dastəvuz qətedəmon ki, mımkun be fayədə jıqo sıxanon tolışiədən bənə tırkiədə votə sıxani oko bıdəmon. Bıdə çəmə avlodon eyni sıxani tırkiyədə ın cur, tolışiədə co cur nıvotın-nınıvıştın... Bə çəvon tırkə-tolışi təhsili maneə nıbəmon.

İrod qətedən ki, bə “Honi çəşmə” (B-2015) jıqo şeiron de əğılə şeiri nomi dənoə bıə ki, bəvon hiç şeir vote əbıni, ya kitobədə jıqo şeiron heste ki, bəvon əğılə şeir vote əbıni... İyo dıqlə çiy yodo bekarde lozim ni. İminə əve ki, ƏĞILƏ ŞEİR voteədə jıqo sərəsedən ki, bəsitə-primitivə məzmunə, soyə fikrinə, kamə sətrinə, sıvıkə həcminə şeir bənine əğılə şeir. Yaxud əv nığılə mənəninə, qonə məzmuninə, ibrətinə şeir bəpe bıbu. Əve şeirədə sə benışəkəson çı dilemma vədə sasimə mandedən, səçın karde zınedənin ki, durustə əğılə şeir çıcurə bənine. Əlbəttə, kitobədə zəyfə şeiron bey aksiyome, umumən peqəteədə hətta çı zəmonə poeziya poetikə fayəş məqbul ni, mande ki “Honi çəşmə” kitobədə dərcbə şeironən jəqoy.

“Honi çəşmə” əğılə şeiron kitobi tərtib kardeədə bə nıvıştə mənbon (sıvonon) istinod kardəmone, bə qəpə, şifahinə materialon ne. Əlbəttə, kamişi istisno holonən bıən. Şairon iştən kitobon, məcmuə, qəzet, internetədə dərc bəyon əsas qətəmone. Hətta miyonə məktəbi “Tolışi zivon” dərsə kitobonədə çapbə şeironən peqətəmone.

“Honi çəşmə” (B-2015) kitobi təqdimatə tədbiron dəvoneədə şair-pedaqoq Yadulla Sayadi etiraz kardışe ki, çəy çanqılə şeir bə Əli Nasiri nom şə. Votımone: “Yadulla, ıştı həminə şeiron “Tolışi zıvon” (III sinif) kitobo peqətəbə, ə kitobən 90-nə soronku jıqo çap bedə, oxonnə bəjən 2006-nə sori çapədə beşə. Bəs tosə isə tı konco biş ki, isə xəbədo bəş?” Demiyən bə ico, şairiku uzr pidəmone. Qeyd bıkəmon ki, jıqo hol dıminə bəjən ehandə bıəni, əbıniən.

Kitobi bə payə rəseədə zəhmətkəşə bə harkəsi minnətdomon, kitobi həxədə rəy, təklif bıdəyon, tənqid bıkəyonən həmçinin.

Allahverdi BAYRAMİ 

27.02.2016

 

Просмотров: 4174 | Добавил: admin | Рейтинг: 5.0/1
Всего комментариев: 0
Добавлять комментарии могут только зарегистрированные пользователи.
[ Регистрация | Вход ]

Sayta giriş

Xəbər xətti

ATİŞ-in Milli azlıqların müdafiəsi haqqında çərçivə Sazişi ilə bağlı hesabatı 
Talış xalqı Azərbaycanda yarımkölə şəraitində yaşayır 
Milli azlıqlarla bağlı Avropa Şurasından Azərbaycana tövsiyələr verilib 
Azərbaycan Talışların İctimai Şurasının Azərbaycan ictimaiyyətinə MÜRACİƏTİ 
Prominent Talysh activist dies in prison in Azerbaijan 
Talış dilinin hazırkı durumu ilə bağlı Azərbaycan Talışların İctimai Şurasının MÖVQE SƏNƏDİ 
ŞİMON! 
Ази Асланов - Генерал Шимон (Генерал Вперед) 
СКАЖИ СВОЕ ИМЯ, ТАЛЫШ 
Zülfüqar Əhmədzadə: Azərbaycan milli ədəbiyyatının  tərəqqipərvər siması 
No free speech for ethnic minority 
Avropa Şurası: Azərbaycanda etnik azlıqların hüquqları ilə bağlı qanunvericilik yoxdur 
''Hökumət milli azlıqların mətbuatına dəstək vermir'' 
Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə açıq məktub 
Masallı rayonun Kubın kəndi və onun ətraf toponimləri 
Atam Vəkil DADAŞOV əsil dövlət adamı idi 
Mətləb Pero Dadaşov həbsindən yazır (III yazı) 
Mətləb Pero Dadaşov necə həbs edilməsindən yazır (II yazı) 
Mətləb Pero Dadaşov necə həbs edilməsindən yazır 
ƏHƏD MUXTAR-80 
Ahoşta (Əhoşte) 
Müəllim zindanda da müəllimdir... 
Б.В.Миллер. Талышские тексты 
Talış dilində ü/u səsi 
Allahverdi BAYRAMİ. ĞƏLİZƏXUN (2 pərdəynə 7 şiklinə pyes) 
Allahverdi BAYRAMİ. ƏMONƏT ( İ pərdəninə 3 şəkilinə pyes) 
Rusiya talış ictimai təşkilatları 1993-cü ildə Talışda baş verən hadisələrin 24 illiyini qeyd etməyə hazırlaşır 
ŞİRİN YALAN, YOXSA ACI HƏQİQƏT? 
DIZDİPOK 
Свадьба – Способ Сохранения Талышского Языка 
Talış dilindəki sözlərin təbii xüsusiyyətləri 
Hilal Məmmədov Eldəniz Quliyevi təbrik edib 
Талыши хотят читать, писать и смотреть на родном языке 
Hilal Məmmədov: "Hakimiyyət istəyir ki, bütün sosial və etnik qruplar arasında qarşılıqlı etimadsızlıq mühiti olsun" 
Əli Nasir - Talışın Firdovsisi 
Талышское слово «cо» (двор) в виде морфемы в современных индоевропейских языках 
Talışın əbədiyanar məşəli 
Новрузали Мамедов – 75 (Novruzəli Məmmədov – 75) 
Это не трагедия одной семьи, а трагедия нашей страны, нашей Родины! 
К юбилею Светланы Алексеевны Ганнушкиной! 
Hilal Məmmədov İsa Qəmbəri 60 illik yubleyi münasibətilə təbrik edib 
Xərçəngin dərmanı tapılıb 
Azərbaycan höküməti TALISH.ORG saytına girişi dayandırıb 
“Elçibəyə acıqlandım, məndən üzr istədi” – Zərdüşt Əlizadə ilə QALMAQALLI MÜSAHİBƏ 
“Tolışon Sədo” qəzetinin əməkdaşı Azər Kazımzadə saxlanılıb 
ƏLİ NASİR əbədi haqq dünyasına qovuşdu 
Bəşərə də Allahdan bəla gəldi 
İrana ərzaq almağa gedən Astara gömrükdəki basabasda öldü 
Müqəddəs Kəbə ziyarəti, dələdüzlar, etnik mənsubiyyətə görə təhqir və 27 dövlət xadimli redaksiya heyəti 
Talışlar 
Ко дню рождения Л.А.Пирейко 
Ümid yenə də talışlaradı! 
Çılə Şəv-iniz mübarək! 
General-mayor Vahid Musayev haqqında polkovnik Isa Sadikov yazır 
"Talışsansa, məhv edib qanını da batırarlar 
Avropanın axırıncı pələngi Talış dağlarında 
Talış Mədəniyyət Mərkəzi İdarə Heyyətinin üzvü müraciət yayıb 
Xalqımız dözümlü xalqdır, DÖZƏRİK! 
“Talışam, lakin, qanım Elçibəyin qanı ilə eynidir” – TARİXİ VİDEO 
Türkün misalı! 
“Səadət taleyin biçdiyi dondur” 
Mirəziz Seyidzadənin (ƏZİZ PÜNHAN) “Divan”ında (Bakı-2008, 473 səh.) dini-uxrəvi məsələlərin yeri 
Qaraciyərin yenilənməsi və serrozun müalicəsi resepti 
Faiq Ağayev Rəşid Behbudovdan sonra bunu ilk dəfə etdi - VİDEO 
Ata və oğul: Ruhullah və Məhəmmədəli - hər ikisi siyasi məhbus