 Leyla Yunus: "Novella Cəfəroğlu mənim Hilal Məmmədovdan pul aldığımı dedi»
Dünən Avropa Şurasının (AŞ) Bakıdakı nümayəndəliyində Konstitusiya Fondunun prezidenti Əliməmməd Nuriyev, Hüquq Müdafiəçilərinin Monitorinq Qrupunun üzvləri Novella Cəfəroğlu, Səidə Qocamanlı, Səadət Bənənyarlı, Eldar Zeynalov, SDİ direktoru Leyla Yunus AŞ baş katibinin müavini Qabriela Battaini-Draqonini və AŞ-nin siyasi məsələlər üzrə direktoru Aleksandr Qussellə görüşüblər. Görüş Monitorinq Qrupunun üzvləri ilə Leyla Yunus arasında yaranmış fikir ayrılığına görə gərgin keçib.
Bu barədə "Bizim Yol”a açıqlama verən hüquq müdafiəçisi Leyla Yunus bildirdi ki, Qabriela Battaini-Draqonini bir gün əvvəl ombudsmanla, Ədliyyə Nazirliyinin rəsmiləri və Milli Məclisin rəhbərliyi ilə görüşüb: "O, bu gün bizi dinləmək və əsasən də problemləri eşitmək istədiyini söylədi. Birinci mən danışdım və iki məsələni önə çıxartdım. Birincisi, Avropa Şurasının zəifliyi səbəbindən həmməruzəçi Ştrasserin Bakıya gəlməsi üçün Azərbaycan hakimiyyətindən viza ala bilmədiyini bəyan etdim. Sual etdim ki, Siz buna necə qiymət verirsiniz və hadisənin özü beynəlxalq standartlara cavab verirmi? İkincisi, Ştrasserdən siyasi məhbusların kim olması barədə xüsusi hesabat istənilməsinə narazılığımı ifadə edərək dedim ki, Azərbaycan AŞ üzvü olanda bu məsələ Şvimmerin rəhbərliyiylə ekspertlər tərəfindən həll olunmuşdu. Ancaq yenə də hesabatı hazırladığı üçün Ştrasserə təşəkkür edirik. Mən siyasi məhbusların üç meyar əsasında qruplaşdığını bildirdim, jurnalistlər, hüquq müdafiəçiləri, partiyaların üzvləri, onları 1 ildən 5 ilə qədər azadlıqdan məhrum edirlər. Əsasən Hilal Məmmədovun üzərində dayanıb ona işgəncə verildiyini dedim. İkinci qrupa islamçılar daxildir ki, bu insanları 8 ildən 10 ilə qədər azadlıqdan məhrum edirlər. Üçüncü qrupda girovlardır, bunlar Nigar Yaqublu və AXCP sədri Əli Kərimlinin həyat yoldaşının qardaşı Elnur Seyidovdur. Mən Qabriela Battaini-Draqoniyə və Aleksandr Qusselə onu da dedim ki, AŞ PA-nın İspaniyadan olan məruzəçisi Moran və Maltadan de Bone Qrex hər dəfə Bakıya gələndə onları "yaxşı yola salırlar”. Konkret olaraq, həmin məruzəçilərin hesabatlarının Prezident Administrasiyasında hazırlandığını xatırladaraq əlavə etdim ki, AŞ PA baş katibi "kürü diplomatiyası”nı sıradan bir olay kimi açıqlamamışdı”.
İslamçılara qarşı ağır ittihamlar
L.Yunusun sözlərinə görə, ondan sonra Novella Cəfəroğlu və Səidə Qocamanlı çıxış ediblər: "Mən onların çıxışı zamanı bəzi məqamlarla razılaşmadığından özünü saxlaya bilməyib etirazını səsləndirdim. Hər iki xanım Ştrasserin siyahısı ilə razılaşmadığını vurğuladı, Qocamanlı bildirdi ki, siyahıda olan bəzi adamlar artıq azadlıqdadır, o cümlədən islamçılar və Səid Dadaşbəylinin dəstəsindən olanların məhkəməsini yenidən keçirilməlidir, çünki sonuncuların prosesi qapalı olub. Bu məqamda mən onların 2007-ci ildə həbs edildiyini deyib yenidən məhkəməyə ehtiyac yaranıbmı sualını qoydum. S.Qocamanlı sözünə davam edərək qonaqlara "Siz islamçıların kim olduğunu bilirsinizmi, onlar İrandan pul alıb islam respublikası qurmaq istəyirlər və aksiyalarında ABŞ-ın bayrağını yandırırlar” fikirlərini deyəndə mən Konstitusiyaya və qanunvericiliyə əsaslanmağın vacibliyini xatırladaraq sual etdim ki, onlara qarşı hansı cinayət işi açılıb? Amma Qocamanlı bir daha həmin məhbusları siyasi məhbus kimi tanımayacaqlarını bildirib yenə İran məsələsinə qayıtdı. Novella Cəfəroğlu hökumətlə birgə yaxşı işlədiklərini xatırladaraq bildirdi ki, Ştrasserin həmməruzəçi olması prosesin inkişafına mane oldu. O, yalnız Azərbaycandan siyasi məhbus problemini tələb etməməyi xahiş etdi və Gürcüstan, Ermənistan, Ukrayna qarşısına bu sualları qoyub qoymadığını soruşdu. Onlar israrla Ştrasserin siyahısını düz olmadığını və özlərinin hazırladığı siyahını təqdim etdiklərini bildirdi. Hər dəfə Səid Dadaşbəylinin dəstəsinin və islamçıların siyasi məhbus olmadığını vurğuladılar. Səadət Bənənyarlı Hilal Məmmədovun Talış Partiyasının üzvü və separatçı olduğunu deyərək bu barədə mətbuatdan oxuduğunu söylədi. Bu məqamda mən özümü saxlaya bilməyib dedim ki, niyə yalan deyirsiniz, Hilal Məmmədov bizim institutun məsləhətçisidir. Bunu eşidəndə, Bənənyarlı "biz nə deyirik ki, azad etsinlər, amma o Talış Partiyasının üzvüdür və bu barədə internetdə oxuyublar”. Həmin partiya barədə soruşanda Eldar Zeynalov 1992-ci ildə belə bir təşkilatın olduğunu xatırlatdı. Mən onlara "1992-ci ilin bu günə nə aidiyyatı var” sualını verəndə Novella Cəfəroğlu düz 6 dəfə "sən Azərbaycanı sevmirsən, dediklərin də qara rəngdədir” sözlərini təkrarlardı. Eldar Zeynalov isə onlardan fərqli olaraq məsələyə kompromis yanaşırdı, yəni Ştrasser də qalsın, amma İşçi Qrupun da fəaliyyəti bərpa edilsin. Bütün bunlardan sonra Qabriela Battaini-Draqonini məndən Hilal Məmmədovun necə həbs edildiyini və Novruzəli Məmmədov barəsində soruşdu. Mən Hilal Məmmədovun həbsi zamanı qanunsuzluqları və onun işgəncəyə məruz qaldığını bir daha onların diqqətinə çatdırdım. Eyni zamanda, «Azərbaycanın AŞ PA qarşısında götürdüyü 21 öhdəlikdən 4-ü yerinə yetirilib, 7 öhdəlik isə ümumiyyətlə yerinə yetirilməyib, 10 öhdəlik isə kağız üzərində həyata keçirilib” dedim. Hüquq müdafiəçisinin sözlərinə görə, həbsxanalarla bağlı məsələdə də onlar arasında mübahisə yaranıb: "Səidə Qocamanlı bir neçə cəzaçəkmə müəssisəsi istisna olmaqla bütün həbsxanalarda vəziyyətin yaxşı olduğunu istədikləri zaman monitorinq apara bildiklərini söyləyəndə, Qabriela Battaini-Draqonini "bütün hüquq müdafiəçiləri monitorinqdə iştirak edə bilirlərmi” sualını verdi. Mən indiyə qədər həbsxanalara buraxılmadığını bildirdim, bu anda Qocamanlı mənim bunun üçün müvafiq orqanlara ərizə ilə müraciət etmədiyimi dedi. Mən ona "niyə yalan söyləyirsiniz” deyərək əlavə etdim ki, Adnan Hacızadə həbsdə olanda rəhmətlik vəkil İsaxan Aşurovun təklifi ilə Ədliyyə Nazirliyinə bir neçə dəfə ərzi ilə müraciət göndərsəm də, görüşə icazə verilmədi. Halbuki, İsaxan Aşurova vəd etmişdilər ki, ərizə yazsın, Adnan Hacızadə ilə görüşə imkan yaradarlar. Təsəvvür edirsinizmi ki, Novella Cəfəroğlu beynəlxalq təşkilatın rəsmiləri qarşısında mənim üzümə dedi ki, mən Hilal Məmmədovdan pul aldığım üçün onu müdafiə edirəm. Hələ üstəlik əlavə etdi ki, artıq vəziyyət yaxşılaşıb, çünki Milli Məclisdə vəziyyətin dəyişməsini istəyənlər var və hakimiyyətdə işləməkdə maraqlı olanlar az deyil. Bu, heç bir mənəviyyata, orta səviyyəli dünyagörüşə belə sığmır. Oxşar mövqedən çıxış edən Əliməmməd Nuriyev də Hilal Məmmədovla görüşdüyünü deyərək ona işgəncə verilməyini deyəndə mən etirazımı bildirdim. Mən qonaqlara Hilal Məmmədovu həbs edərkən işgəncəyə məruz qaldığını və bununla bağlı vəkilin iddia qaldırdığını söylədim. Belə olanda, Nuriyev dedi ki, sən danışmağa imkan vermirsən, halbuki, o, da həmin məsələni deyəcəkdi, ancaq həbsxanada hər şey yaxşıdır. Mən bir daha Hilal Məmmədovun astma xəstəliyindən əziyyət çəkdiyini xatırladaraq onun qanunsuz şəkildə həbsxanada saxlamağın özünün işgəncə olduğunu bildirdim. Bax, bunların qarşılığında onlar razılaşırdı, amma Novella Cəfəroğlu "o, Azərbaycanı sevmir” deyə təkrar edirdi”.
L.Yunus görüşdən aldığı ümumi təəssüratı belə ifadə etdi: "Mən görüş boyu ittihamları eşidərkən indi həbsdə olan Nemət Pənahlının 1989-cu ildə AXC-nin tədbirlərində məni göstərib "onun qanın yoxlatmaq lazımdır, o, azərbaycanlı deyil” fikirlərini xatırlayırdım. Hilal Məmmədovdan pul almaqda ittihamı səslənəndə isə Əli Həsənovun oxşar ittihamları yadıma düşdü. Təəssüf ki, AŞ PA rəsmiləri ilə görüşdən bu təəssüratla ayrıldım, gərək belə olmayaydı” (Bizim Yol).
|
