MÜKƏMMƏL LAYİHƏ...

Bilirsiniz ki, “Kitabi-Dədə Qorqud”un alman dilinə tərcümə olunmasının 200 illiyi qeyd olunacaq. İndiyədək Talış dilində bir boyunun də tərcümə olunmamasını biləndə təəccübləndim, Müəllimim Allahverdi Bayramiyə onu ana dilimizə çevirməyi dedim, O da, şükür Allaha, mükəmməl bir işə girişdi. Buna zaman qiymət verəcək, həm də dilimiz qazanacaq. Bu haqda Bilik Fonduna məlumat vermişəm artıq. Mən də Fondun azad mühazirəçisiyəm. Özüm bu mövzunu seçib onlara demişəm. Fikirləşirəm ki, bu, ən mükəmməl bir layihə olacaq həyatımızda!!!

ƏZİZ BACILAR, QARDAŞLAR. DOSTLAR, YURDDAŞLAR - BİR SÖZLƏ, ƏZİZ AZƏRBAYCAN VƏTƏNİMİZİN İNSANLARI, BÜTÜN YURDSEVƏRLƏR, HAMINIZA XANIM. SULTANIM DESƏM, İNCİMƏZSİNİZ Kİ?!... ONDA EŞİDİN: XANIM HEY... GÖZÜNÜZ AYDIN OLSUN!!! EŞİDİN: DƏDƏMİZ (DƏDƏ QORQUD) TALIŞ DİLİNDƏ DANIŞIR! 200 İL BUNDAN ƏVVƏL ALMAN DİLİNDƏ DANIŞAN DƏDƏ NECƏ OLA BİLƏRDİ Kİ, ARAMIZDA OLA-OLA, GƏZİŞƏ-GƏZİŞƏ BU DİLDƏ DANIŞMASIN? NƏ YAXŞI Kİ, ƏZİZ MÜƏLLİMİM DƏDƏ İLƏ TALIŞ DİLİNDƏ QONUŞMAĞA BAŞLADI! MÜBARƏKDİ BU QONUŞMALAR, MÜBARƏK!!! BU TARİXİ SEVİNCİ SİZİNLƏ PAYLAŞMAQDAN DUYDUĞUM MƏMNUNLUQ HİSSİNİ HEÇ NƏ ƏVƏZ EDƏ BİLMƏZ! VAR OLUN!!!

Mehman Qaraxanoglu

( Filolodiya üzrə fəlsəfə doktoru, Astara, Şiyəkəran)

 

DƏDƏ QORQUD DASTONON

(bə tolışi)

BASATİ İÇƏŞƏ DİVİ KIŞTE dastoni bəyon kardedə

Çımı xan hey!

Bəqəm, çımı xan, i ruj deşmen rube Oğuzi səpe. O ruji pesəməy, kuç kardışe-şe yurdo. Vit-vitədə Aruz Piri zoəle eqınyə kuço, qıləy Əslani vindəşe-peqətışe əv, perosnişe.

Əyyom qarde, Oğuz sənibəton oqarde bəştə yurd.

Oğuz xani aspəğələvon ome-xəbə vardışe bo Aruzi, votışe:

- Çımı xan! Lenəjoro qıləy Əslan beşedə, asp qətedə, (Qıləy odəmən nəvedə dəy) Hosto-hosto poyemonış bənə odəmiye. Aspi (xırtə) qətedə, çəy xuni pesovnedə.

Aruz vote:

- Çımı xan! Qavar pesəmə vaxtonədə eqınyə çımı zoəlebu əv?

Bəqon penıştin bə aspon. Oməyn bə Əslani kəçoləRost kardışone Əslan, qəteşone zoə, Aruzi vardışe bəştə kə.

Şo-şortmə kardışone, harde-həş be. Əncəx bə çan bəjən ın zoə vardışone, nımande, vite- dəvite bə Əslani kəçolə.

Dədə Qorqud ome, votışe bəy:

- Çımı zoə! Tı odəmiş, de həyvoni həmro məbi! Boy çok-çokə aspon penışt, de çokə conbozon dustəti bıkə. Iştı Yolə bıvə nom Qıyan Səlcuqe, ıştı nom Basat bıbu! Az nom dome, sinni Xıdo bıdə!..

İ ruz Oğuzi ujən kuç kardışe bə qıyə. Aruzi qıləy çovon hestbe. Bəy votedəbin Pəsəçəşə Pirə Zardə çovon. Oğuzi navədə ğərəzi bəy hiçki nəşi.

Dorozə Binor nomədə de binor kuy dastko bıə ikəs hestbe. Bə binori pərion nıştedəbin. (Ujən i ruj) pəson ğəfil pesəməyn. Çovon bə nav ome, Vindışe ki, pəriə kinon kəşbəkəş doəşone- pəredən. Çovoni ıştə kuluncə şodoşe çıvon səpe, pəriə kinon qıləyni qətışe, dənoşe jiədə zono, cuma kardışe dəy. Pəson dəlarzin-pesəmə bin. Çovon şe çe pəson vəy bıqəti, Pəriə kinə kəş kuəşe, pəreədə votışe:

- Çovon, sor təmom bəədə əmonətı bəbe çımıku, boy, bobəyş,-votışe- Əncəx bə Oğuzi sə zəvol varde!- votışe.

Dəğdəğə dəşe bə çovoni dıl. Əmmo dardiku kinə ranq zardbe.

Vaxt ome-rəse, Oğuzi ijən kuç kardışe bə qıyə. Çovon ujən ome bə binor. Pəson ujən dərəməyn. Çovon ome bə nav, vindışe ki, qıləy kuə hıtə iyo, fıs-fıs kardedə.

Pəri kinə ome-votışe:

- Çovon! Boy bıstən ıştə əmonəti! Əmmo bə Oğuzi sə zəvol varde,-votışe.

Çovoni ın kuə vindışe, ibrət peqətışe, oqarde bə dumu, ın kuə qətışe bə keynəsığ, Jəy-jəy kuə dıjdbe. Çovon tarsiku noşe-vite, şe dumu pəson.

Həminə vaxt Bayandır xan de bəqon bə seyron beşəbe. Bı binori səpe oməyn. Vindışone ki, iyo qıləy ibrət-çiy hıtə, sə-kunış zıne bedəni. Bə əhətə qətışone. Aspo evoy qıləy conboz jəşe ləğə bımi, kuə tikəən dıjdbe. Conbozon qılə-qılə evoyn asbo bino kardışone ləğə jəy bımi, ləğə je-je əşivo dıjd be. Aruz Pirən evoy həmən jəşe ləğə bə pandomə kuə. Məhmız qınye bəy, pedırnişe ın kuə, dıləo qıləy zoə beşe: əndomış odəmbe, əçəy səy təpədə qıləy çəş hestışbe. Aruzi peqəte ın zoə, pevıştışe bəştə dovnə, votışe:

- Çımı xan, ımi bıdə bəmı. Deştə zoə Basati icoli peərosnem!

Bayandıri votışe:

-Iştı bıbu!

Aruzi İçəşə zoə peqətışe-vardışe bəştə kə. Hamiyəşe, qıləy dayə ome, poşton dənoşe bə əğıli qəv, bıdovni. Əğıli iminə sıpnədə peşoməşe həmə şıt. Dıminə sıpnədə dayə xunış səy, seminə sıpnədə çəy conış səy. I dastə dayə vardışone, həlok kardışone.

Vindışone jıqo əbeni. Votışone dəlovnəmon de şıti. İ rujədə i ğəzən şıt nərəsi.

Rerosnişone, yol be, qəm şodoşe, nəve. De hırdənon hənəkkardəninbe. Cuəşe hırdənon qıləyni bukə, qıləyni quş, hardışe. Mıxləs, çimi hucubətiku odəmon ociz mandin, çiç bıkən? Bə Aruzi şikat kardışone, bəməyn.

Aruzi kuəşe İçəşə zoə, doşe dımjon, ğədəğən kardışe bəy çəy kardəyon, xəyrış nıbe. Oxo tojnişe əv ıştə kəo.

İçəşə zoə moə- Pəri ome, qıləy anqışti dənoşe bə zoə dast, votışe:

- Çımı zoə! Tiy enışu bəti! Ğılınc nıbıri ıştı andomi!

İçəşə div Oğuzo beşe. Peşe bə qıləy barzə band, rodarbe, ro bırnişe, odəm qətışe-hardışe. Dastə odəm vığandışone çəy səpe, tiy ğandışone-enışe, ğılınc jəşone, nıbırişe, çəxotıkə eqətşone, hıl-hıl nıbe. Çovon-qələvon nımande, hardışe, ovaşte bə Oğuz, bino kardışe odəm qəte-harde.

Oğuz qırdəbe, həməyəvo şin çəy kuti. İçəşə divi vinde, əşte. Qıləy do pevatışe bıno, səhəte çəvon, doy ha oşandeədə, həlok kardışe penco-şest odəm. Bə Alpon sərdori- Qazan xani qıləy zərbə jəşe, dınyo tanqbe bəçəy sə. Dozəni zoə Alp Rustəm şəhidbe.Aruqconi dıqlə zoə həlokbe İçəşə divi dastədə. Osonə tan Mumaq marde çəy zərbəku. Xuninəbığ Bəyduz Əmən zəbunbe çəy dastədə. Sıpyəriş Aruz Piri xun pevarde. Aruzi zoə Qıyan Səlcuqi zo tıpəy, marde.

Oğuzi bə İçəşə divi kar nıkarde, pesəməy-vite. İçəşə divi qətışe çəvon və, oqordınişe bə dumu, nışandışe yurdədə. Mıxləs, Oğuz haft kərə pesəməy, vite piyəşe, İçəşə divi oqordınişe bə dumu. Oğuz İçəşə divi dastədə təmom zəbunbe.

Şin-vardışone Dədə Qorqud, qəp bıjəni dəy,votışone:

- Boən bırimon bıkəmon dəy.

Dədə Qorqud şe İçəşə divi tono, ome, səlom doşe, votışe:

- Zoəle, İ çəşə zoəm! Oğuz ıştı dasto zəbunbə! Iştı palyo vığandışone mı. Bətı bırimon bıdəmon,-votedən.

İçəşə div vote:

- Harruj şest odəm bıdən bo harde!

Dədə Qorqudi votışe:

- De ğayda tı odəmon tumi bəsındineş, sə bəkaş! Əmmo harruj dıkəs, ujən pencsa pəs bıdəmon...

Dədə Qorqud jıqo hameədə, İçəşə div vote:

-Xoşe, jəqo bıbu! Enıbəbam, bəmı dıqlə odəmən bıdən çımı pat-peşi bıkə., az bəhəm!

Dədəm Qorqud oqarde-ome bə Oğuz, hamiyəşe:

-Şələynə Piri de Epıxə Piri bıdən bə İçəşə divi, çəy pat-peşi bıkə, -votışe, -həmən pidəşe harruj dı odəm ujən pencsa pəs bo harde.

İmonən rozi bin. Ço zoə bıəkəsi iqlə doşe, seqlə mande. Se zoə bıəkəsi iqlə doşe, dıqlə mande. Dıqlə zoə bıəkəsi iqlə doşe, iqlə mande.

Qapıqqan (Peşəxun) nomədə qıləy merd hestbe, dı zoəş hestbe, iqlə zoəş doəbe, qıləy mandəbe. Nubə qarde ome rəse bəy. Çəy mo fəryod kardışe-(bəmə-şivən kardışe).

Bəqəm, çımı xan, Aruzi zoə Basat bə ğəzovət (bə davo) şəbe, ome-beşe bə məhol, ın bəmə-şivən məsəşe.

Piyəjeni votışe bəy:

- Basati bəmı qıləy əsir doəşbəy, ıştə zoə maqiku peəroxnim.

Basati ğızılə çodo tojə dutəşonbe-nıştəbe (dılədə), vindışone ki, qıləy xatun omedə. Vadoşone bə çodo, Piyəjeni səlom doşe bə Basati, bəməy. Votışe:

- Bəştə dastə dılə penıtovə merdi zoə merd! Bızə şoxisə ğoymə purjin! Dılə Oğuzo- Bi Oğuzo nominə zoə! Aruzi zoə xan Basat ! Bəmı mədəd bıkə!

Basat hamiyəy:

-Çiç pidə?

Piyəjeni votışe:

-Qıləy əşivo pəydobe dıvuyə dınyo dimədə. Bə Oğuz eli enıməy. Siyo pulo dimə ğılıncon bıriyə mu nıbırişe. Lenə tıkonədə raxs bıkəyon pape nıbin bəy. Dəkıryə tiy bığandon dənıhəte. Bə Alpon sərdor Qazan xani zərbə jəşe. Çəy bıvə Qaraqunə (Siyoruj) dastədəş zəbunbe. Xuninəbığ Əmənış kışte. Bəştı sıprişə pıə Aruzi xun doşe pevarde. Məydonədə ıştı bıvə Qıyan Səlcuqi zoş tıpniye, con doşe, şəhidbe. Ğalinə Oğuzi bəqon, həni kiyon, zəbun kardışe, komon şəhid kardışe. Haft kərə Oğuz ıştə yurdiku pesəməy, kəsimot votışe, doşone, bırimon votışe, bırişone, Rujədə dı odəm, pencsa pəs piyəşe, doşone, de Şələynə Piri ijən de Epıxə Piri xıdmətdo doşone bəy. Ço zoə bıəkəsi qıləyni doşe, seqlə mande, se bıəkəsi iqlə doşe, dıqlə mande, dıqlə bıəkəsi iqlə doşe, iqlə mande. Dıqlə zoəle hestımbe, qıləy dome, qıləy mande. Oqarde nubə bə dumu, bəmı rəse, ə iqləən pidəşone, çımı xan! Bəmı imdod bıkə!- votışe.

Basati siyo çəşon pur bin de asti.

Bəştə bıvə çiçon votışe, diəkəmon, çiç votışe:

-Kənoədə dutə bıə mənzıli çəşmon

ə zolımi ğandışe bə zəmin, bıvə!

Vitəğə bıə aspon təviləku

Ə zolımi vitvonişe, bıvə!

Bə bo bıə dəvon ğətəriku

ə zolımi co kardışe, bıvə.

Şo-şortmədə bıriyə pəson

ə zolımi kırnişe, bıvə.

De bo-puri botı vardə vəyu

ə zolımi ıştıku səşe, bıvə.

Sıprişinə pıəm “zoəle” vote-vote mande,

ə zolımi bovnişe əv, bıvə.

Sıpiyə sə moəm “zoəle” vote-vote mande,

ə zolımi tovnışe əv, bıvə.

Navo hıtə Siyo bandi çilinqəm bıvə!

Rubıə şinə ovon ovəyzım bıvə!

Zumandə peşti ğıvətım,

Çımı siyo çəşon ruşnə bıvə!

“Iştə bıvəku co bim”,- votışe, ve bəme. Ahu-zor kardışe. Qıləy əsir doşe bə xatuni:

- Bışi, ıştə zoə peroxon maqiku! -votışe.

Xatuni səşe əsir, ome-doşe ıştə zoə əvəzi. “ Iştı zoə ome”, xəbə doşe bə Aruzi, şoyənə səşe. Aruz həm ve şobe, de Ğalinə Oğuzi bəqon beşin bə Basati pişvoz. Basati maçə karde ıştə pıə dast, dastbəqi bin, bəməyn. Basat ome bəştə moə kə. Moəş beşe bəçəy və, ıştə zoəle dıvanqonə qətışe. Basati maçə kardışe ıştə moə dastən, dimi-dido kardışone, bəməyn. Oğuzi bəqon dəpuriyən bəsə sufrə. Hardı-həşbe.

Basati votışe:

-Bəqon, bə bıvəro İçəşə divi səpe şedəm, çiç hamiyedon?

Qazan bəqi iyo çiç votışe, diəkəmon, çımı xan, çoknə votışe?

Votışe:

-Bənə siyo əjdəho zuhurbə İçəşədiv!

Ərşi dim peqordınime, səy nəznəme, Basat!

Bənə siyo pələnqi zuhurbə İçəşədiv!

Siyo-siyo bandon rıjnime, səy nıznəme, Basat!

Merd bıboş, çok bıboş,

Mərə, tanə mı Qazani nıbəneşbən, Basat!

Çımı sipyərişə pıə məbovon həni,

Çımı siryəsə moə mətovon həni!

Basati votışe:

-Həzohəlbət, bəşem!

Qazani votışe:

-Iştən bəzneş!

Çəy pıə bəme, votışe:

-Çımı zoə, çımı kiyə (kiyəvə) ku məkə! Kərəm bıkə, məşi! -votışe.

Basat damə be:

-Ne, sıpyərişə azizə pıəm, bəşem! -votışe.

Penımande, i qətım tiy bekardışe, dənoşe bəştə peşt, ğılıncış həmayil karde, eğandışe bə kəmoni ğab, ıştə dovnəon qırdə kardışe-dəjəşe. Maçə kardışe ıştə pıə-moə daston, həloləti səşe, şeədə votışe:

-Xəş bımandən!

Ome bə İçəşə divi kəçolə- bə Sallaxonə hal, vindışe İçəşə div peştış doə bə həşi, oləxtə hıtə. Okırnişe, peşto qıləy tiy bekardışe, noşe bə kəmon ğandışe, qınye bə İçəşə divi sə. Tiy enışe, poə-poəbe, eməy. Qıləyən ğandışe, əvən poə-tıpəbe.

İçəşə divi votışe bə Piron:

-Çı vıron sinəco sard jedə bəmə,-votışe.

Basati qıləyən ğande, ə tiyən poə-poəbe, i poəş eqınye Divi vədə. İçəşə div vaşte, edəse, vindışe Basat, jəşe dastkə, de şəqqənə sıre, votışe bə Piron:

-Oğuzo ujən bəməno qıləy xosə baxşə, pəsə balə, quq omə.

Səhəte çı Basati, qətışe əv, xırtəku ehoştişe, vardışe bəştə kəçolə, efərsınişe bəştə ğoncinə çəkmə i po. Votışe:

- Zə, piron! Şanqovəsə ımi kəbob bıkəyon bomı, bəham!-votışe, ujən sə noşe bo hıte.

Basati ğəmə hestışbe, çəkmə ğonc pedırnişe, beşe bə bi. Votışe:

-Zə, piron! Çimi maq çiçikuey?

Votışone:

-Əzınimon! Əmmo ğərəzi çəşi co vırədə qujdış ni.

Basat ome İçəşə divi səy bərobəri mande, çəy çəşə pilon rost kardışe, vindışe ki, şəşış qujde.

Votışe:

-Zə, piron! Bıski bınən bə kiyə, bə otəşə cən, sı bıbu!

Bısk dənəbe bə otəşə cən, sıbe. Basati peqəte –ome, bə şərifə nom Məhəmmədi səlovət vığandışe. Bıskış eje bə divi çəşi qılı. Dəyən ku be çəy çəş. Jıqo nərə jəşe ki, bandı-ku bə ocımış ome.

Basat vaşte dəşe bə pəson arə, eqıne bə koç. Divi zınəy ki, Basat koçədəy. Okardışe koçi qəv, lınqiş çı bəy bı ton, lınqiş bə ton noy, votışe:

-Zə, pəsə səon, rə bılıvən, qılə-qılə boən dəvardən!

Pəson qılə-qılə oməyn-dəvardin, bə çəvon hay səy dast dısuşe, sığal jəşe, votışe:

-Pəsəvəon, çımı dəvləti sağərə ğoç, boy dəvar!

Qıləy ğoç rostbe vırəyku, pevincəy-mande. Əlbəsahat Basat vaşte, ğoçi xırtə qətışe, pustı-lu kardışe, dum de səy pustiku co nıkardışe, dəşe bəçəy dılə, ome bə İçəşə divi və.

Div zınedəbe ki, Basat pusti dılədəy. Votışe:

- Ha sağərə ğoç! Çımı çe curə həlok be çıkonco zınəy? Esət tıni jıqo bəjem bə koçi divon, ıştı dumə koçi ruənin bıkə!-votışe.

Basati doşe ğoçi kəllə bə Divi dast, Divi ğoym qətışe ğoçi şoxon, rost karde piyəşe, şoxon de pusti mandin Divi dastədə. Basat İçəşə divi poçon arəo beşe-vite. Divi mardə ğoçi şoxon peqətışe- ğandışe çəy dumu.

Votışe:

-Zə, perəxəyş məvuji?

Basat vote:

-Xıdom roxnışe.

Div vote:

-Zə, mərə! Boy peqət çımı anqişti, dənə bəştə anqıştə, bətı tiy ijən ğılınc kar əkəni!

Basat nez ome, anqışti səşe, dənoşe bəştə anqıştə.

Div daməbe:

-Zə, anqışti peqəte, dənoy bə anqıştə?

Basati votışe:

-Dənome.

Divi cum harde bəsə Basati, de ğəmə jəşe, (çəy anqıştə ) bırişe. Basat vaşte, diəro mande. Vindışe ki, anqışti ijən İçəşə divi jipoy.

Div daməbe:

-Perəxəyş?

Basati votışe:

-Xıdom roxnişe.

Div vote:

-Zə, ə qunbəzi vindedəş?

Basat vote:

-Vindedəm.

Divi votışe:

-Çımı əyo xəzinə heste. Piəmerdon peəqəten. Bışi, mıhi bıjən bəşəy bə!

Basat dəşe bə qunbəz, vindışe çanə ğızılə pul, ləl-cəvahirot eçınə bə iyo. Təmşo kardeədə ıştənış yodo bekarde. İçəşə divi rəyrə dəvastışe qunbəzi bə.

Votışe:

-Dəşiş bə qunbəz?

Basat vote:

-Dəşim.

İçəşə divi vote:

- Jəqo nərə bəjem ki, qunbəz darmadağın bəbe!-votışe.

Bə dəyğə ımon oməyn bə Basati zıvon:

-La ilahə illəllah, Məhəmmədən rəsulullah!-votışe.

Əlbəsahat, qunbəz poəbe, haft vırədə cobəcobe. Qıləyniku Basat vite bə bi.

Divi dastış dənoy, jıqo hay kardışe, qunbəz ziru-zəbərbe.

İçəşədiv daməbe:

-Zə, perəxəyş?

Basat vote:

-Xıdo roxnişe.

- Botı marde ni. Ə koçi vindedəş?

Basat vote:

-Vindıme.

Divi votışe:

- Əyo dıqlə ğılıncım heste, qıləy ğabin, qıləy beğab. Ə beğab bəbıre çımı sə. Bışi biyə, bıbır çımı sə!-votışe.

Basat ome bə koçi qəv. Vindışe qıləy qılınc rost bedə-eqınedə. Oqarde - votışe:

-Az bıdə nez nıvom betəklif bəy, -votışe, ıştə ğılıncış bekarde, qətışe bəçəy və, dı poə kardışe çəy ıştən ğılınc. Şe qıləy do vardışe, doşe bə ğılınci və, əvışən poə -poə kardışe.

Tiy-kəmon bekardışe, qətışe bə tiy ğılınc ehaştə bıə zincir. Zincir siyəy, ğılınc eqine bəyji, bə mu be. Iştə ğılınci ğab dənoşe bəçəy hıl, peştətəş bərk-bərk qəte, ğılınc ome.

Votışe:

-Zə, İçəşə div, çoknəyiş?

Div vote:

- Zə, mərə, nımardiş hələ?

Basati votışe:

-Xıdo poxnişe.

Div vote:

-Botı marde nibən.

İçəşə divi sədo karde əv, çiysə votişe bəy, bunum çiç votışe:

- Çəşım, çəşım, yaliə çəşım!

De yaliə çəşi az arıştəmbe Oğuz!

Çə alə çəşiku co karde mı, ha ciqid,

Şinə cono co bıkə tıni Qadirə Xıdo!

Çanə ki az kəşedəm çəşə doji,

Bə hiç ciqidi nıdo Qadirə Xıdo ın ruji,- votışe.

İçəşə divi ujən votışe:

-Ğoymə ələm beqətə xan kiye şımə?

Daveə ruji bə nav dəşə alpan kiye şımə?

Sıpyərişə pıə nom çiçe?

Alpə conbozə nomi qin karde, ayb bəbe.

Nomı çiçe, ciqid, bıvot bəmı!- votışe.

Basati bə İçəşə divi votışe, bunum, çımı xan, çiç votışe:

-Mandeədə, şeədə vırəm Həşipeməy,

Siyo zəmonədə çe ro beşom, umum bə Xıdoy.

Ğoymə ələm bınovon çəmə Bayandır xane,

Daveə ruji bə nav dəşə çəmə alp Saluri zoə Qazane.

Moəm nomi xəbə bıstənoş, nomış Ğoymə Doy,

Pıəm nomi bıparsoş Qoqan Əslane.

Çımı nomi zıne bıpiyo, Aruzi zoə Basatim,-votışe.

İçəşə divi vote:

- Esət, bıvəmon, məqın bəmı, -votışe.

Basati vote:

-Mərə, əbləh!

Sıpyərişə pıəm bovniyə!

Piyəjenə sıpyəsə moəm tovniyə!

Çımı iluzə bıvə Qıyanı kıştə!

Çımı sıpyədimə bojen vevə kardə!

Pisə çəşə hırdənonı yətim haştə!

Nıqınım bətı?

Siyo puloə dimə ğılınci az onıkırnom,

Iştı xəfəynə, kıloynə sə az nıbırnom,

Iştı sıə xuni bə zəmini dim enıkom,

Iştə bıvə Qıyani xuni nıstənom,

Rohət əbınim!

İçəşə div iyo daməbe, votışe:

Rost bıbum bə səpo ıştə vırədə votdəbim,

Ğalinə Oğuzə bəqon deştə əhdi xələl dənəm votdəbim.

Sənibəton çəvon zandəyon ğır bıkəm votdəbim.

İ kərəən de odəmə qujdi si bıbum votdəbim,

Ğalinə Oğuzi bəqon qırdə bəbəy çımı səpe oməbəy votdəbim,

Vite-vite bə Sallaxonə hali dılə dəşəbəym votdəbim.

De qonə keynəsıği sığ bəğandim votdəbim,

Eşəbəy, sığ bəçımı səy eqınəbəy votdəbim,

Pisə çəşo cokarde, ciqid, mını!

Şinə cono co bıkə tıni Qadirə Xıdo!- votışe.

İçəşə div ujən daməbe, votışe:

Sıpyərişə piyəmerdon ve bovniyəme,

Sıpyə rişi nifini qəte qavar, çəşım, tıni?

Sıpyəsə piyəjenon ve tovniyəme,

Çəvon çəşə asti qəte qavar, çəşım, tıni?

Bığəco tojə siyobə ciqidon ve hardəme,

Çəvon ciqidəti qəte qavar, çəşım, tıni?

Dasti-çəlon xınəynə qədə kinon ve hardəme,

Çəvon kardə nifini qavar qəte, çəşım, tıni?

Çanə ki kəşedəm az çəşə doji,

Bə hiç ciqidi nıdo Qadirə Xıdo ın ruji,

Çəşım, çəşım, ha çəşım!

Yaliə çəşım (ha çəşım!) -votışe.

Basat əşte vırəku, nez ome. Səqınye bənə kələ İçəşədivi səpe. De İçəşə divi ıştən ğılınci jəşe çəy qıy, bırişe, əndomış hıl-hıl karde. Ehaştışe bə qıy ıştə tovsonə kəmon(kıriş) şıkırne-şıkırne vardışe əv bə koçi qəv.

De Şələynə Piri ujən de Epıxə Piri mıjdə vığandışe bo Oğuzi.

Sipi, xaki ranqə aspon penışdin, tojnişone. Bə Ğalinə Oğuzi tobyə xəbə bardışe. Aspo ome Aspə qəvə Aruz Piri kəy, bə Basati pıə şoy-şoyənə doşe.

-Mıjdə! Iştı zoə jəşe bə kofnə İçəşə div! – votışe.

Ğalinə Oğuzə bəqon rəsin. Şin bə Sallaxonə hal, İçəşə divi kəllə vardışone bə miyon.

Dədə Qorqud ome, şoy-şoy kardışe. Bə qazi ciqidon sə çiçon omə, qəp jəşe. Həm bə Basati tarif , xəy-dıvo doşe:

-Bə Siyo bandi rəseədə Xıdo ovaştım bıdə!

Bə xuninə ovon dəvardım bıdə!- votışe.

Bənə merdi səy ıştə bıvə xun (ıştə ğısos)

Ğalinə Oğuzi bəqon şələ sıvık karde!

Qadirə Xıdo sipi bıkə ıştı dimi, Basat!- votışe.

Maq omeədə arı imono co nıbu! Şərəfinə Məhəmməd Mıstəvo bıbaxşı ıştı qınon!

Çımı xan hey!

Peəqordon Allahverdi BAYRAMİ